Nieuwsbrief december 2019

Van het bestuur: Voorwoord

Aan het begin van dit jaar hebben we in de nieuwsbrief gemeld, voor welke opgaven we als sector komen te staan en wat we in ons gebied oppakken om er in onze eigen bedrijfsvoering mee aan de slag te gaan. Door het afblazen van de PAS en de reactie van de regering en de Tweede Kamer hierop, is een landelijke reactie gekomen die zijn weerga niet kent. Wat is ons perspectief en kunnen we nog constructief samenwerken met verschillende partijen?

Als bestuur zijn we van mening, dat we niet met de rug tegen de muur moeten gaan staan, maar juist door moeten gaan met kennisontwikkeling, samenwerking op gebiedsniveau en het versterken van het eigen bedrijf.

Website

Alles verandert om ons heen, ook in de digitale wereld. Daarom hebben we gemeend een nieuwe website in de lucht te moeten gaan brengen. In de nieuwe opzet kunnen we zelf makkelijk de informatie plaatsen en hebben we ook vele linken naar gerelateerde websites, zodat het zoeken van informatie veel gemakkelijker wordt. De website is ook overzichtelijk opgezet en leest makkelijk. Ans en Trea zijn volop aan het werk geweest om deze website te ontwikkelen en binnenkort komt die online.

Deltaplan biodiversiteit

De GGC (Groene Grond Coöperatie) is deelnemer geworden van de Deltaplan biodiversiteit . We denken dat de randvoorwaarden die wij hanteren binnen de GGC goed aansluiten bij de doelstellingen van het Deltaplan. De inbreng vanuit de GGC is, dat het voor de sector van groot belang is, dat het percentage huiskavel prioriteit heeft. Vanuit die gedachte kunnen we op een rendabele manier stappen zetten voor landschap en biodiversiteit. We houden jullie op de hoogte via de Nieuwsbrief en website.

Excursie Cornwerd: Continu meting van ammoniak en methaan door CLM en de WUR.

Op 14 november zijn we naar de familie Mensonides in Cornwerd geweest om te kijken wat voor informatie continu metingen naar NH3 en NH4 opleveren. De stal van de familie Mensonides heeft een emissie arme vloer. Wat opvalt tijdens deze metingen is, dat omgevings- en weersfactoren samen met het management veel invloed hebben op de uitstoot van NH3 en NH4. In deze proef wordt, verspreid over Nederland, op 18 bedrijven gemeten. De resultaten van deze metingen worden in april geëvalueerd. Daarna volgt een aanpak om samen met de betreffende veehouders tot verbeteringen te komen. We houden jullie op de hoogte als we meer horen.

Natuurboeren cursus deel 2 en 3

We hebben 4 deelnemers vanuit de Gagelvenne die meedoen met niveau 2 en 3 van de cursus Natuurboeren. De deelnemers zijn zo geïnspireerd geraakt door deze cursus en de bijbehorende opdrachten dat het idee is ontstaan om hier voor de leden van de Gagelvenne iets mee te gaan doen. We willen kijken of we dat in een cursus of een praktijk dag kunnen plaatsen. De inhoudelijke kennis kan ons zeker helpen in het leren over het functioneren van de bodem en het gebruik ervan. Zie hierna de motivatie van Albert van Burgsteden!

Andere cursussen.

Bij voldoende belangstelling kunnen we weer een aantal cursussen aanbieden in 2020.

Cursus Gezond kruidenrijk voer van eigen land
Het sluiten van de bedrijfskringloop is in toenmende mate belangrijk. Er is behoefte aan een zelfvoorzienend en veerkrachtig systeem dat niet afhangt van input van buitenaf. Gebruik maken van kruiden ter bevordering van de diergezondheid past goed in deze benadering. Melkkoeien hebben baat bij een gevarieerd dieet dat meer bevat dan alleen gras. Kruiden kunnen een bijdrage leveren aan biodiversiteit, droogte resistentie, stikstofbinding en gezondheid vee. Deze cursus focust op hoe je weidekruiden in je weide- en maai percelen kunt krijgen en hoe je ze kunt inpassen in de bedrijfsvoering. De cursus omvat 3 dagdelen: Bodemgezondheid en grasland beheer, Kruidenrijke rantsoenen en kruiden en Duurzaam gezondheidsmanagement. De kosten voor deze cursus bedragen 150 euro (exclusief btw).

Cursus Diergezondheid in relatie tot bodem en bemesting
De inpassing van de Kringloopwijzer, verlenging van de levensduur van melkkoeien, optimalisatie van jongvee opfok, droogstand en transitie en melkproductie staan centraal in deze cursus en zijn mooie integrale uitdagingen die kunnen leiden tot meer rendement. Betere benutting van het eigen ruwvoer, begint met aandacht voor de bodem en een goede, uitgebalanceerde voeding van jongvee, droge koeien en melkvee. Hierin kan ook het verlagen van de aanvoer van fosfaat op het melkveebedrijf meegenomen worden.
Deze cursus wordt georganiseerd in studiegroep verband met max. 10 deelnemers. De cursus, die wordt gegeven door Erwin de Heer, is bij de deelnemers thuis (een ochtend of een middag). Elke deelnemer wordt bezocht. Uitgangspunt is 4-5 bijeenkomsten per jaar. De cursus kost € 650,-. Leden van Niscoo kunnen €300 korting krijgen.

Workshop en adviesbezoek: Meer biodiversiteit op de boerderij.
In 2020 gaat ANV Gagelvenne in samenwerking met Cruydt-Hoeck uit Nijeberkoop een vervolg geven aan de workshop en adviestraject opzetten voor meer biodiversiteit op het boerenbedrijf.
Lees de ervaringen van deelnemers uit 2019 in vorige nummer van de Nieuwsbrief er nog eens op na: Buurvrouwen Olga en Sione!
Op een laagdrempelige manier kijken we naar de mogelijkheden voor meer biodiversiteit op het bedrijf. Biodiversiteit is belangrijk in het landschap en in de agrarische bedrijfsvoering. Kruidenrijke graslanden, bestuivers, vogels, vlinders, natuurlijke plaagbestrijders en ook een gezond bodemleven zijn belangrijk voor gezondheid van zowel gewassen, veestapel, consument en als de balans in het agrarische bedrijf. Gezamenlijk wordt gezocht naar bij uw bedrijf passende toekomstgerichte oplossingen.

Deze workshop en het adviesbezoek is kosteloos door een subsidie van de Gemeente Ooststellingwerf vanuit het programma ‘Bio Based Economy’ en is daarmee uitsluitend toegankelijk voor leden van ANV Gagelvenne die inwoner zijn van de gemeente Ooststellingwerf.

Op de nieuwe website staat meer informatie over deze workshop met bedrijfsbezoek. Zodra de nieuwe website in de lucht is, krijgt u hiervan bericht.

Energie besparing op het melkveebedrijf
In het verleden hebben we deze cursus ook al eens gegeven. Er komen toch weer vragen om een vervolg op deze cursus of wel de basiscursus nogmaals aan te bieden. Bij voldoende belangstelling zullen wij deze cursus weer aanbieden.
Heeft u belangstelling voor een cursus? Stuur een berichtje aan info@gagelvenne.nl

Het bestuur

Samenwerking Akkerbouw < > Veehouderij

In het kader van kringloop Landbouw is de wens van onze minister, dat de plantaardige – en dierlijke sector meer met elkaar samenwerken. Maar hoe?

De akkerbouwer is gebaat bij meer vreemde grond om zo een ruimer bouwplan rotatie te kunnen hanteren, wat een positieve invloed heeft op het voorkomen en terugdringen van grondgebonden ziektes. Daarnaast heeft de akkerbouwer plaats voor dierlijke mest om zijn land te bemesten.

De veehouder heeft de mogelijkheid om bij grondruil extra plaatsingsruimte voor ”zijn” dierlijke mest te creëren door eventueel iets meer land van de akkerbouwer te huren. Tevens geeft het de mogelijkheid om bijvoorbeeld na aardappelteelt het land opnieuw in te zaaien en eventuele kosten van het scheuren van grasland uit te sparen. Ook een eventuele onkruidbestrijding (kweek) is op dit moment als akkerbouwer nog uit te voeren. Voor de meeste veehouders geldt dat zij geen Glyfosaat meer mogen gebruiken en dus bestrijding van oa kweek heel lastig wordt/is. Ook is een continu-teelt van mais niet positief voor de bestrijding van o.a. het maiswortelknobbelaaltje. Afwisseling met andere akkerbouwgewassen heeft hier ook een positieve invloed op het terugdringen van dit voor mais schadelijk aaltje.

Tevens zijn er door deze samenwerking mogelijkheden om door de akkerbouwer ”voedergewassen” te laten telen die niet binnen de derogatie van de veehouder (% grasland – bouwland) passen zoals, voederbieten, veldbonen, extra mais, etc.

Daarnaast zal alles op geld moeten worden gezet en kan er een financieel voordeel zijn voor de veehouder. Dit hangt echter totaal van de situatie af.

Zijn er dan geen nadelen? Jazeker, ieder voordeel geeft ook een nadeel. Je hebt o.a. wat papierwerk om de afspraken duidelijk vast te leggen en ieder jaar moeten de percelen in Basis Registratie Percelen bij RVO worden bijgewerkt. Daarnaast wordt vaak genoemd, dat bij het eventueel scheuren van grasland het % organische stof verlaagd wordt, maar dit zou ook plaatsvinden als de veehouder zijn grasland scheurt voor eventueel maisteelt.

De uitgangssituatie is op ieder bedrijf verschillend en de oplossingen zijn niet voor iedereen toepas- c.q. werkbaar.

Samenwerken is dus maatwerk!

Echter voorop moet altijd staan, dat er voor beide partijen een WIN-WIN situatie moet zijn om een gezonde basis te houden voor een verdere samenwerking tussen akkerbouwer en veehouder.

Anne Graafstra (akkerbouwer)

Albert van Burgsteden ziet kansen in samenwerken met natuur

Bedrijf

Albert heeft in maatschap met zijn vrouw Ellen een melkveehouderijbedrijf in Een met 150 melkkoeien en 100 stuks jongvee. Zoon Jan Jort zal aankomend jaar in de maatschap komen.

De koeien worden gemolken door 3 nieuwe Lely Astronaut A5 melkrobots. Het bedrijf omvat 70 ha regulier land als huiskavel en 50 ha natuurland. De koeien worden geweid op de huiskavel.

Boeren met en in de natuur

Albert heeft een bijzondere belangstelling voor boeren met natuur. Hij volgde in 2018 (en heeft meegewerkt aan de ontwikkeling van) de Natuurboeren cursus niveau 1. Dit is een cursus voor ondernemers met natuurgrond als deel van hun bedrijf. Ook Trea Doornenbal, Remco Aalberts en Jappie Riedstra hebben vanuit de Agrarische Natuurvereniging (ANV) Gagelvenne meegedaan de cursus inhoud te geven. Alle vier werken samen met Natuurmonumenten. Trea bracht ook haar kennis in i.v.m. inzaai van kruiden voor insecten. Remco heeft een biologische melkveehouderij. Jappie heeft een bedrijf met 350 melkkoeien en doet veel beheerswerk voor Natuurmonumenten. Tevens is hij bestuurlijk actief bij de ANV Drenthe. De cursus is verder ontwikkeld door Aeres Hogeschool Dronten en werd gegeven in de locatie van Staatsbosbeheer in Jubbega en van Natuurmonumenten in Veenhuizen.
“Natuurmonumenten zit op dit moment in een transitiefase”, zegt Albert. “Er moeten concrete natuurdoelen worden gerealiseerd”. Het gebruik van de 50 ha van de maatschap gaat veranderen. Zo’n 8 ha wordt plas-dras en kan niet meer worden gemaaid. Van de overige 42 ha is 3 ha akkerbouw. Hierop wordt strokenteelt toegepast als natuurlijke overgang van reguliere akkerbouw naar natuur.

Gelezen in “Nieuwe Oogst” 23-12-2019:

Idee voor natuurherstel maakt kans op 25.000 euro
Ideeën van boeren en particulieren om samen lokale natuur te herstellen maken nu kans op 25.000 euro. Dat is de bijdrage voor de winnaar van de ‘Samen voor Biodiversiteitprijs’. De inschrijving is nu geopend.
Het stimuleren van samenwerkingen tussen boeren en particulieren om samen de biodiversiteit in hun regio te versterken, dat is het doel van de Samen voor Biodiversiteitsprijs. Deze stimuleringsprijs wordt dit jaar voor het eerst georganiseerd en is een initiatief van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel. De prijs wordt mogelijk gemaakt door het Wereld Natuur Fonds. Inschrijven kan vanaf nu via de website en loopt tot 9 februari 2020. Op 5 maart 2020 worden de twee winnende ideeën bekend gemaakt.
Op verschillende plekken in Nederland werken boeren en particulieren al samen aan het herstellen van biodiversiteit in hun omgeving. Er zijn samenwerkingen gestart tussen boeren en omwonenden om samen bloemenranden langs akkers te realiseren. Een ander voorbeeld zijn boeren die, met behulp van natuurliefhebbers, houtwallen terugbrengen en samen onderhouden. De Samen voor Biodiversiteitsprijs ondersteunt dergelijke initiatieven.

Inspirerend

‘Deze stimuleringsprijs, die mogelijk wordt gemaakt door het Wereld Natuur Fonds, ondersteunt particulieren en boeren die samen aan de slag willen om biodiversiteit op het boerenland te helpen herstellen’, zegt Louise Vet, voorzitter van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel en juryvoorzitter. ‘We kijken uit naar alle inspirerende ideeën en we hopen met dit initiatief nog veel meer mensen te motiveren om samen aan de slag te gaan. Want iedere bijdrage aan natuurherstel in Nederland telt!’
De twee meest aansprekende ideeën krijgen ieder een budget van €25.000 om hun project uit te voeren en winnen de Samen voor Biodiversiteitsprijs. Inzendingen voor deelname kunnen tot 9 februari 2020 worden ingediend, via het deelnameformulier op de website: samenvoorbiodiversiteit.nl stimuleringprijs.

Gelezen in “Nieuwe Ooststellingwerver” 24-12-2019:
Stem op Trea!!

Verdere info over alle 5 kandidaten vind u op site: Nieuw ooststellingwerver de gouden pluim

Hier kunt u ook uw stem uitbrengen. Doen!